Có rất nhiều quan điểm khác nhau để đánh giá một chiến kê hay. Nhưng đa số thì vẫn dựa vào kinh nghiệm do cha ông ta để lại và thêm một số kinh nghiệm thực tế của các sư kê. Chúng tôi đã sưu tầm qua nhiều bài viết khác nhau và xin đúc kết lại cách tuyển gà đá hay dựa theo những yếu tố sau:
Tuyển gà đá hay theo tông dòng
Bởi thú chơi gà chọi đã có từ lâu đời, nên việc những tiền bối sành chơi gà đã gây giống. Họ lựa chọn những dòng gà chọi hay nhất, bản lĩnh nhất sức chịu đựng cao và có chân đòn, những dòng gà đó gọi là có tông dòng xuất xứ. Cho nên, yếu tố đầu tiên đó là gà chọi phải có tông dòng, tức bố mẹ của nó ra sao. Hoặc ít nhất anh em nó đạt được thành tích như thế nào. Để tránh tình trạng thắng đòn nhưng lại thua bản lĩnh dẫn đến bỏ chạy trên đấu trường.
Xem tướng gà chọi hay để tuyển gà đá
Sau khi đã lựa chọn tông dòng, chúng ta tiến hành xem tướng gà chọi để chọn ra được một chiến kê hay. Có 4 yếu tố cần phải xem xét để chọn một chiến kê xuất sắc như sau:
“Nhất thủ, nhì vĩ, tam hình, tứ túc”
Nhất thủ – Xem đầu mặt chiến kê
Thường khi nhìn một con gà, ánh mắt đầu tiên chúng ta là nhìn vào đầu mặt nó. Một chú gà chọi hay thì vẻ mặt, ánh mắt của nó phải toát lên sự gan lì và linh hoạt, không thể nháo nhác, ngô nghê được.
Nhì vĩ – Xem lông để tuyển gà đá hay
- Sắc Lông: Nhất điều ô (màu gà điều). Nhì xám khô (gà màu xám lông không bóng). 3 ô ướt ( lông gà đen bóng nhoáng).
- Hình dáng: Lông mã càng dài, phủ xuống hông và đuôi càng tốt. Lông cánh rộng bản, dài tối thiểu đến chớm phao câu, nếu bao trùm phao câu thì tốt hơn. Lông đuôi nhiều, dài giúp cho gà giữ thăng bằng.
>> Xem thêm: Tìm hiểu về luật phân hạng gà đá chọi ở nước ta hiện nay
Tam hình – Hình dáng để tuyển gà đá hay
Đây là yếu tố rất quan trọng, một chú gà chọi đá gà cựa dao hay tối thiểu phải có thân hình vững chắc và khỏe mạnh. Khi cầm gà lên thân hình vững chắc liền lạc, không lỏng lẻo được. Lườn gà sâu, không chọn gà vẹo lườn, phao câu to dính liền thân gà. Ghim gà khít tối đa cho phép chỉ vừa một ngón tay, nếu ghim hở gà có thể bị bở hơi.
Đùi gà to khỏe nặng đòn, đùi hướng về trước ngực gà sẽ đi trên, đùi gà so với thân hướng gần với phía đuôi hơn thì gà sẽ chui luồn chạy dưới. Thế đứng của gà cũng khá quan trọng, gà đứng trùng kheo đá sâu nặng đòn. Đứng chạm gối đá tin chân, đứng thiết lĩnh tướng quý… Không chọn đầu gối có hình dáng như củ lạc.
Tứ túc – tuyển gà đá hay qua chân vảy
Về chân vảy bạn có thể tham khảo sư kê để chi tiết hơn, nhưng tóm lược những điểm chủ yếu như sau:
Nếu chân tròn vảy phải mỏng đánh nhanh thần tốc. Chân vuông sắc cạnh vảy dày hơn nhưng không được dày quá. Đánh đau nhưng giải quyết trận đấu lâu, chân vảy khô như chân gà chết.
Bàn ngón rộng, chân đế mỏng giúp cho gà di chuyển linh hoạt. Cựa đóng sát cụm ngón, không nên chọn cựa lục đinh làm mất đi một đòn đâm cựa hiểm của gà.
Về chân vảy, nên chọn gà vảy mặt tiền sạch sẽ, tốt nhất 2 hàng trơn, no hậu. Hàng biên hàng kẽm đầy đủ sáng sủa và thẳng hàng. Nếu độc biên thì càng tốt, vảy khô như gà chết, độ nổi thẳng hàng.
Chọn giống để tuyển gà đá hay
Gà đá được dùng để chỉ cung cho gà đá đòn (gà đòn) và cả gà đá cựa (gà cựa). Ở mỗi khu vực khác nhau thì sẽ có những cách gọi khác nhau. Ở khu vực miền Bắc người ta thường gọi gà đá là gà chọi. Còn ở miền trung thì gọi là gà đá, khu vực miền Nam thì người ta hay gọi là gà nòi.
Bí kíp khi chọn gà đá đòn và gà đá cựa cụ thể như sau:
- Gà đá đòn:
- Nên chọn những con có chân màu vàng nghệ, ở nách gà có màu vàng nhạt.
- Đặt biệt nên chọn những chiến kê có thân hình vạm vỡ, cao lớn. CCor trụi, chân cao và mắt sâu.
- Những chú gà chiến có tính tình gan góc và hung tợn càng tốt. Nên chọn giống gà Mã lại và gà Mã chỉ.
- Gà đá cựa:
- Nên chọn những con gà chiến có: Chân nhỏ, nhiều gân xương, cựa dài nhọn và sắc bén. Gà có mắt lanh lẹ, thịt gọn gàng săn chắc càng tốt. Giống gà như vậy sẽ không ham ăn và dễ rèn luyện.
- Những con gà đá cựa ở miền Nam thường có bộ lông óng mượt, dày và dài. Lông phủ toàn thân và hai bên cạnh hông trông rất đẹp mã.
Khi tuyển gà đá theo giống thì nên chọn giống bố mẹ thông qua ngoại hình. Còn chọn giống con thì nên chọn những con gà khỏe mạnh. Những chú gà con có thân hình đẹp, cân đối và không có dị tật bẩm sinh là tốt nhất.
Kết luận
Trên đây là tổng hợp cách chọn một chú gà chọi hay theo kinh nghiệm của các cao thủ đá gà trực tiếp. Các cụ nói “ kê đả, mã kỵ” muốn biết gà hay thật sự hay không. Cách đơn giản nhất là thử bằng đòn, phương pháp này giúp tránh bỏ sót những chiến kê xấu tướng nhưng lại có tài.